ساخت دستگاه شبیه‌ساز کشت گیاهان در فضاپیماها و ایستگاه‌های فضایی

یک عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان موفق به ساخت دستگاه تحقیقاتی شبیه‌سازی کشت گیاهان در فضا و سفینه‌های فضایی شد. حیدر علی مالمیر، عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا پیرامون دستاورد علمی خود به خبرنگار «پژوهشی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت: تمام اجسام از جمله گیاهان روی زمین تحت تاثیر جاذبه زمین هستند به این ترتیب هر گیاهی دارای یک مرکز ثقل است که بر اساس آن جهت رشد، محور رشد و اجزاء جانبی محور تعادل ایستایی خود را حفظ کرده و گیاه به صورت مخروط عمود بر زمین قرار می‌گیرد. وی خاطر نشان کرد: بر اساس یک سری تئوری‌ها به نظر می‌رسد رشد در فضا در صورتی که جسم ساکن باشد همه جانبه به سمت نور بوده و در صورتی که جسم چرخان باشد از یک مرکز کره به همه جوانب خواهد بود. مالمیر افزود: دستگاه ساخته شده قادرست شرایطی مشابه آنچه در فضا وجود دارد را برای گیاهان در حال رشد در اجسام متحرک فضایی مانند سفینه‌ها و ماهواره‌ها شبیه‌سازی کند؛ به این ترتیب بدون این که نیازی به خروج از جو باشد می‌تواند شرایط رشد گیاهان را در فضا بررسی کرد. به گفته وی، از مشخصات دستگاه این است که می‌تواند گیاه داخل گلدان را در تمام جهات بچرخاند. عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا در گفت‌و‌گو با ایسنا تصریح کرد: این چرخش‌ها قابل کنترل زمانی و مکانی هستند؛ بنابراین با با تغییر مراکز ثقل می‌توان محورهای رشد یک، دو یا چند جانبه را ایجاد کرد. در اینجا به دنبال ایجاد ارتباط بین تغییرات جهت و محور رشد روی مورفولوژی و فیزیولوژی مختلف زیستی به خصوص برگ‌ها و جعبه ژنی هستیم. در واقع با این دستگاه می توان میانکش بین ژنوم عوامل فیزیکو شیمیایی را در مرفوژنز و اورگانوژنز گیاه کامل بهتر نشان داد. وی در پایان افزود: با بهره‌گیری از این دستگاه می‌توان با تغییر جهت و محور رشد تاثیر عوامل فیزیکی و شیمیایی مختلف را بر رشد گیاهان و فرم‌های مختلف گیاه بررسی کرد و در نتیجه دامنه فنوتیپی را در حد بسیار گسترده در گیاه کامل توسعه داد.