لکه سیاه سیب

DISEASE:  Apple scab

PATHOGEN:  Venturia inaequalis

HOSTS:  apples and flowering crabapples (Malus spp.), hawthorn (Crataegus spp.), mountain ash (Sorbus spp.), firethorn (Pyracantha spp.), and loquat (Eriobotrya japonica). Pear (Pyrus spp.) is infected by a related fungus, Venturia pirina, which causes nearly identical symptoms.

Fruit with symptoms of apple scab. (Courtesy J. Hartman)

Apple scab occurs everywhere in the world where apples are grown and causes more losses than any other apple disease. It is most serious in areas that have cool, wet weather during the spring and may not be economically important in warm or dry climates.

دکتر تکلو زاده

  

  نام : حاجی محمد                              

   نام خانوادگی : تکلو زاده

   مدرک تحصیلی : دکتری تخصصی P.H.D

   رشته : حشره شناسی کشاورزی

   سوابق تحصیلی  

مقطع تحصیلی	رشته	دانشگاه	شهر	سال	معدل
لیسانس	مهندسی گیاه پزشکی	تبریز	تبریز	1362	13/19
کارشناسی ارشد	حشره شناسی کشاورزی	تربیت مدرس	تهران	1371	27/18
دکتری	حشره شناسی کشاورزی	تربیت مدرس	تهران	1382	57/18

   سوابق اجرایی

محل کار	مسئولیت	شهر	ازسال	تاسال
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی	مسئول ارتباطات	کرمان	59	61
جهاد دانشگاهی دانشگاه تبریز	عضو شورای آموزشی	تبریز	61	62
جهاد سازندگی استان	مسئول کمیته کشاورزی	کرمان	62	70
اداره کل منابع طبیعی	مدیر کل	کرمان	70	73
بخش گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر	عضو هیئت علمی	کرمان	۷۳	ادامه دارد
پژوهشکده باغبانی دانشگاه شهید باهنر	رئیس	کرمان	73	78
امور اداری دانشگاه شهید باهنر	مدیرکل	کرمان	74	76
شهرداری	معاون خدمات شهری	کرمان	82	84

   سوابق آموزشی

نام درس	مرکز آموزشی	شهر
حشره شناسی و دفع آفات	دانشگاه شهیدباهنر – دانشگاه آزاد جیرفت	کرمان – جیرفت
آفات گیاهی زراعی	دانشگاه شهیدباهنر – دانشگاه آزاد جیرفت	کرمان – جیرفت
آفات سبزی و صیفی و زینتی	دانشگاه شهید باهنر	کرمان
جانور شناسی	دانشگاه شهید باهنر	کرمان
سم شناسی	دانشگاه شهید باهنر	کرمان
اصول مبارزه با آفات	دانشگاه شهید باهنر	کرمان
علفهای هرز و مبارزه با آنها	دانشگاه آزاد جیرفت	جیرفت
آفات درختان جنگلی و زینتی	آموزشکده رضوان	کرمان
جوندگان زیان آور محصولات کشاورزی	آموزشکده رضوان	کرمان

   سوابق تحقیقاتی

عنوان طرح تحقیقاتی	سمت در طرح	سال
بررسی بیولوژیک شپشک سفید تاغ در تاغزارهای کرمان	مجری	۱۳۷۲
بررسی بیولوژی تریپس گندم در کرمان	مجری	۱۳۷۷
جمع آوری و شناسایی و تهیه کلکسیون آفات مهم استان کرمان	مجری	۱۳۷۴
جمع آوری و تهیه کلکسیون حشرات مهم استان کرمان	همکار مجری	1374
جمع آوری و شناسایی آفات مهم گردو در شهرستان بافت	مجری	1376
بررسی ترجیح میزبانی بالتوری سبز Chrysoperla carnea روی مراحل رشدی پسیل پسته	مجری	1382

   مقالات چاپ و ارائه شده :

• تکلوزاده، ح.م.کمالی ، ک. طالبی ، ع.ا.و فتحی پور ، ی (۱۳۸۲). اثر دما و گیاه میزبان بر پارامترهای رشد جمعیت زنبور پارازیتوئید Lysiphlebas fabarum Marshall. (Hym. : Aphididae)  مجله علمی- پژوهشی علوم و صنایع کشاورزی ج ۱۷ شماره ۱ ص 114-107
   

• تکلوزاده ، ح.م.کمالی ، ک. طالبی، ع.ا.و فتحی پور، ی (۱۳۸۱). اثرات دو میزبان و سه دمای مختلف برشاخصهای رشد جمعیت شته سیاه یونجه (Aphis craccivora Koch. (Hom.: Aphididae) نامه‌ی انجمن حشره شناسی ایران ۲۲ : (۱) ص 29-17 .
   

• تکلـوزاده ، ح.م.کمـالی ، ک. طالبی، ع.ا.و فتحی پـور، ی (1382). تـرجیـح مـراحـل مختـلـف رشـدی
  شتــه سـیـــاه یونجــه (Aphis craccivora Koch. (Hom.: Aphididae) تـوسـط زنـبــور پـارازیـتـوئـیــــد
  [Lysiphlebus fabarum Marshall (Hym.: Aphididae)] مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی سال هفتم شماره چهارم ص 234-225.
   

• تکلوزاده ح.م.اسماعیلی،م. (1371). بررسی بیولوژی سرخرطومی برگ یونجه Hypera postica (Col.: Curculionidae) در کرمان. نشریه گیاهپزشکی سازمان جنگلها و مراتع سال سوم شماره هفتم ص 26-20.
   

• تکلوزاه.ح.م.و  اسمـــاعیلی، م. (1371). زنـبـورهـــای پـارازیـتـوئـیــد سـرخـرطـومـی بـرگ یــونـجـــه
  Hypera postica (Col.: Curculionidae)  در کرمان. مجله جنگل و مرتع. شماره ۱۶ ص 14-11.
   

• تکلوزاده، ح.م. (۱۳۷۶). بررسی بیولوژی شپشک سفید تاغ Acanthococcus abaii Danzig در تاغزارهای کرمان. مجله علمی – تخصصی زیتون شماره 134 ص 47-46.
   

• تکلوزاده، ح.م. (1376). بررسی بیولوژی شپشک سفید تاغ Acanthococcus abaii Danzig در تاغزارهای کرمان. دوازدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران ص ۲۵۸ .
   

• تکلوزاده، ح.م. زهدی، ه. (1379). بررسی بیولوژی تریپس گندم Haplothrips tritici. Kur. (phlaeothripidae) در کرمان. چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران ص ۱۵ .
   

• تکلوزاده، ح.م. (۱۳۷۴). گردو، اهمیت و مشکلات آن در شهرستان بافت. مجموعه مقالات سمینار رشد و توسعه شهرستان بافت شهریور 74 ص 49-32.
   

• تکلوزاده، ح.م. (1383). تشی، بزرگترین جونده ایران. گلپرک نشریه انجمن علمی زراعت دانشگاه آزاد اسلامی جیرفت. ص 39-35.
   

• تکلوزاده، ح.م. (۱۳۸۴) خرگوش موش با پیکای افغانی Qchotona rufescens . گلپرک نشریه انجمن علمی زراعت دانشگاه آزاد اسلامی جیرفت. ص 25-24.

لکه گرد برگ چغندر

 Beet Cercospora leaf spot



در ایران بیماری مزبور ابتدا توسط اسفندیاری در سال 1326 جمع آوری شده است و مناطق انتشار آن عبارتند از : اردبیل، بندرعباس ، خوزستان ، بجنورد ، سواحل خزر ، کازرون ، خوی و ارومیه .

نشانه‌های بیماری

بارزترین نشانه بیماری لکه برگی چغندر قند ، چنانچه از نام آن پیدا است ، لکه‌های گرد کوچکی به قطر 2 تا 5 میلیمتر و با حاشیه قرمز متمایل به قهوه‌ای می‌باشند که بر روی برگ ظاهر می‌شوند . لکه‌های مزبور ابتدا پراکنده و جدا از هم بوده ولی به تدریج بر حسب شدت و سرعت پیشرفت بیماری به هم متصل شده و تمام سطح برگ را فرا می‌گیرد . رنگ لکه‌ها بستگی به شرایط جوی بخصوص رطوبت هوا دارد در هوای مرطوب لکه‌ها به رنگ خاکستری و درهوای خشک به رنگ قهوه‌ای مایل به خاکستری یا حنائی می‌باشند بیماری بیشتر برگهای خارجی بوته را مورد حمله قرار می‌دهد.

برگهای بیمار به تدریج خشک شده ، از بین می‌روند طوقه گیاه بیمار رشد طولی کرده لکه‌ها علاوه بر برگ روی دمبرگ نیز تشکیل شده و تا حدی دمبرگ طویل می‌گردد بافت لکه‌های روی برگ سرانجام مرده و خشک می‌شود ومی‌افتد و برگ حالت غربالی پیدا می‌کند در انتهای فوقانی طوقه برگهای جوانی به وجود می‌آیند که منظره‌ای تقریباً به شکل میوه آناناس به آن می‌دهند و از این نظر بیماری شناسان کشورهای انگلیسی زبان بیماری مزبور را بیماری آناناس (Pine- apple disease ) می‌نامند . اسپورهای قارچ عامل بیماری به صورت توده‌های خاکستری رنگ در سطح لکه‌های روی برگ حاصل می‌گردد که بسهولت قابل رؤیت می‌باشد.

عامل بیماری لکه گرد برگ چغندر قارچی به نام Cercospora beticola. می‌باشد .

قارچ عامل بیماری ممکن است به وسیله بذر آلوده از سالی به سال دیگر منتقل گردد ولی به طور کلی قارچ مزبور روی بقایای گیاهی آلوده در خاک به صورت سختینه یا کنیدی زمستان گذرانی می‌نماید از طرف دیگر علف‌های هرز برای این قارچ ممکن است کانون آلودگی اولیه در بهار باشند .

کنترل:

1- روشهای زراعی از قبیل جمع آوری و انهدام بقایای بوته‌های آلوده ، برقراری تناوب زراعی حداقل برای مدت 3 سال وجین و دفع علف‌های هرز و دادن کودی که دارای عناصر Na , B, K , P , N کافی باشد ، در کنترل بیماری مؤثر است.

2- ضد عفونی بذر با سموم کاپتان (Captan ) و تیرام ( Thiram ) نیز در کنترل بیماری مؤثر است.

3- بنومیل wp50% یک تا یک و نیم کیلوگرم در هکتار

4- سایپروکونازول(آلتو) SL10% و 1لیتر در هکتار

5- کاربندازیم wp60% نیم کیلوگرم در هکتار

بیماری لکه سیاه گردو

بیماری لکه سیاه گردو walnut black spot




بیماری ناشی از باکتری Xanthomonas campestris pv.Juglandis است که موجب سیاه شدن گل آذین نر و لکه های قهوه‌ای تا سیاه روی میوه و برگ می‌شود

لوازم آرایشی گیاهی

لوازم آرایشی گیاهی


قدمت استفاده از گیاهان برای مصارف آرایشی به سالهای آغاز تمدن بشر باز می‌گردد. پنج هزار سال پیش، مصریان باستان موی خود را با مخلوطی از حنا و نیل، رنگ و آن را با مرزنجوش معطر می‌کردند. در قرن اول میلاد، گالن‌ پزشک مشهور یونانی‌اولین کرم مرطوب کننده‌ی پوست را با روغن زیتون، موم زنبور عسل و گلاب تهیه کرد. اسانسهای گیاهی به خاطر معطر کردن پوست همواره برای ماساژ و حمام گرفتن به کار می‌رفته‌اند .
در سالهای اخیر، به دلیل حساسیت‌هایی که پوست و مو نسبت به فرآورده‌های شیمیایی نشان داده‌اند، اکثر مردم دوباره به استفاده از فرآورده‌های گیاهی آرایشی پوست و مو روی آورده‌اند، که بسیاری از آنها طبق دستور العمل‌هایی که پیشینیان در قرن‌های گذشته استفاده می‌کرده‌اند. تولید لوسیون‌های گیاهی نیازی به آزمایش بر روی حیوانات ندارند و نیز تهیه‌ی داروهای گیاهی اصولا'' آلودگی بسیار کمتری در محیط زیست ایجاد می‌کنند. استفاده‌ی مرتب از فرآورده‌های گیاهی باعث تقویت پوست و رشد موها می‌شود، اما برای نتیجه گرفتن بهتر باید بیشتر به باغ و صحرا و طبیعت نزدیک شد و برای حفظ سلامتی، شیوه‌ی زندگی و نحوه‌ی تغذیه را نیز به تناسب استفاده از گیاهان هماهنگ ساخت .
گیاهان نقش مهمی در حفظ سلامت روحی ما ایفا می‌کنند. عطرهایی که توسط روغنهای گیاهی آزاد می‌شوند، به طور مستقیم بر روی مغز اثر می‌گذارند و اسانس‌های مخصوص می‌توانند فرد را شاداب کنند و موجب آرامش خاطر شوند. گیاهانی مثل اسطوخودوس با بوی تازه و پاک خود می‌تواند گذشته را در ما زنده کند .



گیاهان مخصوص مراقبت از پوست
پاک کردن پوست: برای اینکه پوست صورت خود را پاک کنید، با دم کرده‌ی بنفشه عطری، شکوفه‌ی همیشه بهار و بومادران صورت خود را مرطوب نمایید

شته گردو

شته سبز و شته خالدار گردو

Chromaphis Juglandicola (Green walnut aphid)

Callipterus Juglandis(Dusty-veined aphid)

Hom:Aphididae



شته سبز با جثه کوچکتر و رنگ سبز یکنواخت در سطح زیرین برگها پراکنده است در حالی که شته خالدار با جثه درشت‌تر و لکه‌های نواری تیره در پشت، در سطح فوقانی برگ در طول رگبرگ میانی به طور ردیفی تغذیه می‌کند. در طول بهار و تابستان ماده‌های کامل معمولاً بالدارند و روی بالهای شته خالدار لکه‌های مشخص تیره در طول رگبالها و در پشت بدن پوره‌ها لکه‌های نواری تیره دیده می‌شود. این لکه‌ها در پوره‌های شته سبز خیلی کوچک بوده و یا اصلاً وجود ندارند. زمستان گذرانی به صورت تخم روی شاخه‌ها انجام می‌شود. تعداد نسل بستگی به درجه حرارت دارد.

کنترل:
زنبور پارازیتویئد شته سبز گردو

Trioxys pallidus (Hym.: Aphidiidae)

زنبور پارازیتوئید شته خالدار گردو

Praon sp. (Hym.: Braconidae)

در صورت نیاز به مبارزه شیمیایی:

1. تیومتون(اکاتین) EC60% و 1در هزار

2. اکسی دیمتون متیل EC25% و 1 درهزار

3. پیریمیکارب(پریمور) Df50% و 5/. درهزار

گل جالیز

 

گل جالیز :

گل جالیز نیز مانند سس یک گیاه کاملا انگلی می باشد . بذر این نیز تا ۱۳ سال می

تواند در خاک بماند . بذر گل جالیز هنگامی که در کنار ریشه گیاه میزبان قرار می گیرد

توسط ترشحات ریشه گیاه میزبان تحریک می شود و جوانه می زند و سپس اندام

مکنده خود را در ریشه گیاه میزبان فرو می برد و از مواد غذایی آن استفاده می کند .

برای مبارزه با این انگل گیاهی نیز هیچ علف کش اختصاصی وجود ندارد . البته در

بازدیدی که از مزارع نونه سیب زمینی در همدان داشتم آنجا از یک قارچ که بطور

اختصاصی به گل جالیز حمله می کرد و آن را از بین می برد استفاده کرده بودند که

بسیار موفق نیز بود . مبارزه زراعی با این انگل به این صورت است که قبل از کشت

گیاه اصلی گیاهان میزبان دیگری را به عنوان گیاه تله در زمین می کاریم که عمدتا از

آفتاب گردان و خردل استفاده می شود و هنگامی که گلهای جالیز نیز با این گیاهان

رشد کردند زمین را شخم میزنیم به این ترتیب تعداد زیادی از گلهای جالیز از بین

میروند و بعد اقدام به کشت اصلی می کنیم .عمل شخم را باید قبل از بذر دادن

گلهای جالیز انجام بدهیم .

                                 

توت فرنگی

توت فرنگی میوه‌ای شبیه توت است ولی کمی درشت‌تر ، رنگش قرمز و طعم آن ترش و مطبوع است. بوته‌اش کوتاه و دارای برگهایی درشت و ساقه‌هایی باریک و خزنده است که روی زمین می‌خوابد و ریشه می‌دواند. توت فرنگی به صورت وحشی و اهلی می‌روید و به اسامی چپلک ، چپالک ، شالکه و چلم نیز خوانده می‌شود.

این میوه به حالت خودرو در بعضی نواحی شمالی ایران وجود دارد و بعضی اوقات به دلیل خوش طعمی میوه آن را بطور مصنوعی پرورش می‌دهند. میوه توت فرنگی به صورت قرمز ، گوشت‌دار و دارای هسته‌های ریزی است که از ماه اردیبهشت پدیدار می‌شود و تا آخر مرداد دوام می‌آورد. از دیر باز همه قسمتهای این گیاه مصرف دارویی داشته است و از برگ و ریشه آن که حاوی مقدار قابل ملاحظه‌ای تانن است به عنوان ضد اسهال و ادرارآور استفاده می‌شده است.

مشخصات گیاه شناسی

توت فرنگی با نام علمی Fragaria متعلق به تیره گل سرخ یکی از گیاهان دو لپه می‌باشد. گیاهانی علفی ، چند ساله ، پوشیده از مو ، استولون‌دار. برگها سه قسمتی ، گل آذین دیهیمی ، دارای 2 تا 10 گل. گلها دارای گریبانه ، 5 قسمتی ، کاسبرگ فرعی وجود دارد. پرچمها 10 تا 30 عدد و برچه‌ها 10 تا 80. میوه کافشه‌ای ، متشکل از تعداد زیادی برچه که روی یک نهنج گوشتی مخروطی قرار گرفته‌اند.

انواع توت فرنگی

F.vesca

گیاهی استولون‌دار ، شاخه گل دهنده به طول 5 تا 30 سانتیمتر ، تقریبا بلندتر از برگها. برگهای قاعده طوقه‌ای ، سه قسمتی ، برگچه‌ها تخم مرغی ، واژ تخم‌مرغی یا لوزی ، تقریبا برابر یکدیگر ، حاشیه اره‌ای ، سطح فوقانی دارای موهای پراکنده ، سطح تحتانی پوشیده از موهای خاکستری روی هم خوابیده ، بطوری که سطح تحتانی خاکستری رنگ به نظر می‌رسد. گل آذین دارای 2 تا 7 گل ، پوشیده از کرکهای روی هم خوابیده. گلها به قطر 12 تا 18 میلیمتر ، معمولا نر ماده. کاسبرگها 3 تا 4 میلیمتر ، نیزه‌ای با نوک سیخکی.

کاسبرگهای فرعی نیزه‌ای. نوک دارای بریدگی ، کمی کوتاهتر از کاسبرگها. کاسبرگها و کاسبرگهای فرعی در زمان رسیدن میوه پراکنده یا برگشته. گلبرگها سفید ، به طول 4 تا 5 میلیمتر ، واژ تخم مرغی یا دایره‌ای. نهنج قرمز ، بدون کرک ، آبدار ، در زمان رسیدن میوه تا یک سانتیمتر ، برچه‌ها پراکنده روی نهنج. فصل گلدهی اواخر بهار تا تابستان می‌باشد. گیاه متعلق به منطقه خزری است. پراکندگی جغرافیایی آن در اروپا ، ترکیه ، ایران و در روسیه است. پراکندگی در ایران در مناطق شمال و شمال غرب می‌باشد.

F.viridis

گیاهی استولون‌دار ، ساقه 5 تا 25 سانتیمتر. برگهای قاعده طوقه‌ای، سه قسمتی ،‌برگچه انتهایی تخم مرغی تا لوزی با دمبرگچه بسیار کوتاه ، برگچه‌های طرفین تخم مرغی و چسبیده ، حاشیه دارای 6 تا 11 دندانه کوچک ، سطح فوقانی نسبتا سبز تیره ، دارای کرکهای پراکنده ، سطح تحتانی دارای کرکهای ابریشمی روی هم خوابیده. دمبرگ پوشیده از کرکهای پراکنده. گل آذین دارای 2 تا 8 گل ، پوشیده از کرکهای پراکنده. گلها معمولا نر ماده.

کاسبرگها و کاسبرگهای فرعی تقریبا مساوی یکدیگر ، به طول 4 تا 7 میلیمتر ، خطی یا خطی- نیزه‌ای ، در زمان رسیدن میوه افراشته. گلبرگها تا حدودی زرد رنگ ، واژ تخم مرغی ، ناخنک‌دار ، نهنج قرمز ، کرکدار ، آبدار. برچه‌ها پراکنده روی نهنج. فصل گل دهی اواخر بهار تا تابستان می‌باشد. گیاه متعلق به منطقه خزری است. پراکندگی جغرافیایی آن در اروپا ، ترکیه ، ایران و قفقاز است. پراکندگی در ایران در شمال و شمال غرب می‌باشد.

F.xananassa

اختلاف اساسی آن با گونه F.vesca در موارد زیر است: برگها درشت‌تر ، برگچه‌ها حدود 5 تا 8 سانتیمتر ، سطح فوقانی برگها بدون کرک ، گلها درشت ، به قطر 20 تا 35 میلیمتر ، کاسبرگها افراشته ، نهنج در زمان رسیدن میوه بسیار درشت ، به قطر حدود 3 سانتیمتر. این گونه هیبرید بین گونه امریکایی شمالی F.virginiana Duchesne و گونه موجود در شیلی به نام F.chiloensis (L.) Duchesne می‌باشد به صورت بومی در ایران وجود ندارد ولی جهت مصرف خوراکی کاشته می‌شود.

خواص تغذیه‌ای توت فرنگی و اثر آن در سلامتی انسان

توت فرنگی منبع خوبی از فیبر ، ویتامین C ، فولات، پتاسیم و آنتی اکسیدانها می‌باشد که این مواد مغذی باعث می‌شوند توت فرنگی باعث افزایش سلامت قلب ، کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان و در کل ارتقاء سلامتی بدن شود. همچنین دارای املاح کلسیم ، آهن و فسفر می‌باشد. از مواد موثر مهم آن می‌توان تانن ، موسیلاژ ، قندهای مختلف ، سالیسیلاتها و بخصوص اسیدهای میوه را نام برد. توت فرنگی سرشار از ویتامین و فاقد چربی اشباع است و کالری کمی دارد.

توت فرنگی مانند سایر توتها مثل شاه توت ، توت سفید ، تمشک پاک کننده روده و مثانه است. دریافت روزانه یک واحد توت فرنگی باعث افزایش قابل توجهی در مقدار فولات خون شده و نیز فشار خون بالا را کاهش می‌دهد . فولات ، مقدار هموسیستئین خون را کاهش می‌دهد. همچنین توت فرنگی دارای مقادیر بالایی از آنتی اکسیدانها مثل الاژیک اسید و آنتوسیانین است که در پیشگیری از بیماریهای قلبی موثرند. این مطالعات اهمیت مصرف توت فرنگی را در برنامه غذایی به عنوان عامل بهبود عملکرد دستگاه قلبی-عروقی نشان می‌دهد.

تذکراتی در مورد مصرف توت فرنگی

اولا به علت تماس میوه‌ها بر روی زمین ، خاک و کود ممکن است آلوده شود که باید آنرا شسته و سپس مصرف کرد. ثانیا بعضی از افراد نسبت به آن حساسیت دارند و ممکن است این حساسیت به صورت استفراغ و یا ناراحتیهای جلدی بروز کند. همچنین در افرادی که دارای ناراحتیهای پوستی می‌باشند ممکن است آنها را تشدید کند که باید این نکته مورد توجه قرار گیرد. توت فرنگی به علت داشتن اسید سالسیلیک در بعضی اشخاص ، کبد و مثانه را تحریک کرده و جوشهایی شبیه کهیر ایجاد می‌کند که به علت آلودگی خون و داخل بدن است. کسانی که معده‌ای حساس دارند یا مبتلا به بیماریهای کهیر ، اگزما و آسم هستند ، بهتر است از خوردن توت فرنگی پرهیز کنند.

زنگ گندم

زنگ گندم (Wheat Rusts) ، یکی از بیماریهای قارچی گیاه گندم است که عامل مولد آن گونه‌هایی از قارچهای کلاهدار یا بازیدومیستها می‌باشد.

دید کلی

سه نوع بیماری زنگ به نامهای زنگ ساقه ، زنگ برگ و زنگ خطی روی گندم به وقوع می‌پیوندد. جوشها و لکه‌هایی که خشک و پودری است به رنگهای زرد ، قرمز و سیاه بوده و اندازه آنها روی ارقام مختلف ، در درجات حرارتی ، رطوبتی و نژادی متفاوت می‌باشد. تمام اندام هوایی گیاه علایم بیماری را نشان داده و در بهار و تابستان مشخص‌تر است. زنگها خسارتهای فراوانی را به گیاه گندم وارد می‌کنند. مثلا در آمریکای شمالی محصول سالیانه را به میزان یک میلیون تن کاهش می‌دهند.

اپیدمی زنگ قبل از گل یا در آن موقع اتفاق می‌افتد و آلودگی خوشه زیان فراوانی به بار می‌آورد. زیان زنگها علاوه بر کاهش محصول ، ارزش علوفه را نیز تقلیل داده و گیاه را نسبت به شرایط نامساعد زمستان و ابتلا به سایر بیماریها آسیب‌پذیر می‌سازد. از قدرت رشد گیاه و ریشه‌زایی آن می‌کاهد و گاهی می‌تواند برای دامها نیز سمی باشد. از نظر فیلوژنی (تکاملی) اولین زنگها ، مربوط به دوره کربونیفر ، در حدود 250 میلیون سال قبل است.

زنگ سیاه غلات

این بیماری در اثر گونه‌ای از بازیدومیستها به نام Paccinia. Graminis f. sp. Tritici ایجاد می‌شود. حوزه جغرافیایی زنگ سیاه غلات بسیار وسیع می‌باشد و یکی از مهمترین بیماریهای غلات در ایران و اغلب کشورهای جهان است. علت گسترش بیماری مربوط به بارانهای بهاره و مساعد بودن شرایط جوی در ماههای فروردین و اردیبهشت است. خسارت زنگ سیاه گندم را می‌توان به یک بیماری حاد تشبیه کرد. در بعضی از مناطق خسارت زنگ سیاه گندم به نحوی است که خوشه‌ها عقیم و پوک شده و فاقد دانه و یا ندرتا دارای دانه‌های بسیار ریز و غیر قابل استفاده می‌باشند.

نشانه‌های بیماری روی غلات

در اوایل و اواسط بهار در پهنه برگ و غلاف و براکته‌های گل ، جوش یا تاولهایی بطور پراکنده به رنگ نارنجی بروز می‌کند. با گسترش بیماری جوشها به یکدیگر متصل می‌شوند. به تدریج این جوشها روی خوشکها ، ساقه ، گلوم در سطح بیرونی یا درونی نمایان می‌گردند. جوشها در ابتدا بسته بوده و با رشد کافی ، اپیدرم را باز می‌کنند و اسپورهای بیضی شکل آزاد می‌شوند. این اسپورها رشد کرده و آلودگیهای مجدد را سبب می‌شوند.

علل همه‌گیری زنگ سیاه گندم

1. کشت ارقام حساس گندم در منطقه: بدین ترتیب قابل توجیه است که هر چه ارقام کاشته شده در یک منطقه به نژادهای مختلف زنگ موجود در آن منطقه حساسیت بیشتری داشته باشد، احتمال همه‌گیری و خسارت به محصول زیادتر است.
   
   
2. وجود نژادهای فیزیولوژیک زنگ و فعال بودن آن در منطقه.
   
   
3. رشد رویشی مناسب و خوب گیاه.
   
   
4. دیر رس بودن محصول.
   
   
5. وجود شرایط جوی مناسب و مساعد در منطقه.
   
   
6. وجود میزبان واسط مانند زرشک و گسترش جغرافیایی آن در منطقه.

مبارزه

1. استفاده از ارقام گندم مقاوم.
2. حذف و ریشه کنی بوته‌های زرشک که قسمتی از مرحله زندگی انگل در روی آن انجام می‌شود.
3. مبارزه شیمیایی توسط کاربرد برخی قارچ کشها مانند دی کلون ، تری آدیمنول و کربوکسین تیرام.

زنگ برگ یا زنگ قهوه‌ای

عامل مولد این بیماری گونه‌ای از بازیدیومسیتها به نام Puccinia recondita f. sp. Tritici می‌باشد. زنگ برگ بطور احتمالی وسیع‌الانتشارترین بیماریهای گندم است. اگر رسیدن گندم ، دیر هنگام باشد مانند نواحی کاشت گندم بهاره ، توسعه بیماری بیشتر خواهد بود.

علایم بیماری

جوشهایی کروی تا بیضوی و نارنجی قرمز رنگ و شکوفا روی سطح بالایی پهنک برگ گرد می‌آیند. اسپورها به قطر 30 - 15 میکرومتر تقریبا کروی و قرمز قهوه‌ای رنگ هستند و 8 - 3 سوراخ تندش داشته که در دیواره آن پراکنده شده‌اند و دیواره آنها خاردار است. این اسپورها بعد از رشد کردن، موجب آلودگی برگهای دیگر می‌شوند.

کنترل

زنگ برگ در دمای بین 15 و 22 درجه سانتیگراد وقتی که رطوبت به حد کافی باشد به سرعت توسعه می‌یابد. این قارچ گاهی همراه با قارچ مولد عامل لکه برگی و لکه گلوم به حالت همکاری ، خسارت فراوانی می‌زنند. در آمریکا با ضدعفونی کردن بذر با بنومیل ، بوتریزو ، فناریمول و تریادیمفون زنگ قهوه‌ای را کنترل کرده‌اند.

زنگ خطی یا زنگ زرد

عامل مولد این بیماری گونه‌ای از بازیدیومسیتها به نام puccinia. Striiformis است. زنگ خطی منحصر به مناطق مرتفع و سردسیر می‌باشد و در بسیاری از نقاطی که زنگ ساقه و برگ پایدار می‌باشند، دوام می‌آورد. عامل بیماریزا در مناطقی که شبها سرد است بهتر دوام می‌آورد. وجود آن در مازندران ، گرگان ، آذربایجان غربی و فارس گزارش شده است. برای این قارچ میزبان واسطه شناخته نشده است. این قارچ علاوه بر گندم به چاودار و جو نیز خسارتهای زیادی وارد می‌کند.

علایم بیماری

علایم بیماری متفاوت می‌باشد و معمولا در اوایل بهار زودتر از زنگ ساقه و برگ ظاهر می‌شود. جوشها به رنگ زرد بوده و اصولا روی برگها و خوشه‌ها پدید می‌آیند و اغلب به صورت خطوط مشخص و منظمی قرار می‌گیرند. اسپورها به قطر 30 - 20 میکرومتر ، زرد نارنجی رنگ و کروی می‌باشند. دیواره ضخیم و خاردار دارند و دارای 12 - 6 سوراخ تندش هستند. روی خوشه گندم جوشها در سطح شکمی گلومها تشکیل شده و بذر گاهی آلوده می‌شود. این بیماری یکی از خطرناک‌ترین بیماریهای غلات در ایران است و اپیدمیهای آن هر 5 - 3 سال یکبار خسارتهای شدید ایجاد می‌کند.

مبارزه

برای مبارزه با این قارچ ، قارچ کشهای زیادی مورد استفاده قرار گرفته و نتایج هر کدام نسبتا رضایت بخش است. مانند propiconazole ، flutiafole ، Triadimefon ، Tebuconazole.

مضرات سبزیها

مضرات سبزیها به تفکیک خانواده آنها

خانواده کدوئیان: (Cucurbitaceae)

خانواده کدوئیان دارای ترکیبات متنوعی هستند آنها معمولا دارای گلیکوزید بوده که باعث ایجاد مزه تلخ در آنها می شود. این مواد در مقادیر فراوان سمی هستند. هندوانه دارای سروتونین (serotonin) است که می تواند باعث افزایش فشار خون گرد. کدوی تنبل (pumpkin) و کدوی حلوایی (squash) دارای بازدارنده های استرازی هستند.

خانواده بقولات: (Leguminose)

بسیاری از اعضای این خانواده دارای ترکیبات آلرژی زا هستند. در گرده لوبیا و نخود یک ترکیب آنتی ویتامین E وجود دارد. فاویسم که یک نوع بیماری خونی است به علت گرده باقلا، بو کردن گل آذین و یا خوردن آن ایجاد می شود. در این افراد آنزیم گلوکز – 6 فسفات دهیدروژناز (G6PD) به وجود نمی آید. حدود 7 درصد جمعیت دنیا حامل ژن معیوب این آنزیم هستند. این ژن بر روی کروموزوم X قرار دارد. نشانه های اولیه این بیماری شامل ضعف، خستگی، تهوع، استفراغ، درد در ناحیه کمر و شکم، لرز و گاهی اوقات تب گزارش شده است. بازدارنده های تریپسین (Trypsin) موجود در لگومها مانع هیدرولیز پروتئین به آمینواسید شده و بالاخص هنگامی که لگومها پخته می شود دارای اثرات مخربی هستند. خوردن لگومها همچنین باعث نفخ شکم می گردد. ساپونین ها از دیگر مواد آنتی مغذی موجود در بعضی از اعضای این خانواده می باشد.

خانواده علف هفت بند: (Polygonaceae)

سبزی مهم این خانواده ریواس است که قسمت خوراکی آن دمبرگ قرمز رنگ آن است که خوشمزه و ترش است. برگهای ریواس دارای ماده ای سمی بنام آنتراکینون (Anthrachinon) است که اگر به مقدار فراوان خورده شود می تواند منجر به مرگ شود. ریواس، دارای میزان بالایی از اسید اگزالیک است که کلسیم محلول را به فرم اگزالات کلسیم نامحلول تبدیل کرده و از جذب این عنصر لازم و ضروری جلوگیری می کند لذا توصیه می شود همراه با ریواس غذاهای کلسیم دار مصرف گردد.

خانواده سیب زمینی: (Solanaceae)

بیش از 150 ماده شیمیایی در سیب زمینی شناسایی شده است که شامل سولانین، اسید اگزالیک، ارسنیک، تانن، نیترات و بیش از یکصد ماده دیگر می باشد. سولانین که یک آلکالوئید تلخ مزه است بر اثر قرار گرفتن غده ها در معرض نور در اپیدرم ساخته می شود و بر اثر تجمع آن رنگ غده سبز و مزه تلخ ایجاد می گردد. مصرف 25-20 میلی گرم از آلفا – سولانین برای انسان سمی و ممکن است باعث تولید نوزادان ناقص الخلقه شود. سیب زمینی دارای یک بازدارنده آنزیم اینورتاز (Invertase) است که مانع هیدرولیز شدن قندها می شود. فلفل نیز دارای ماده کاپسایسین (Capsaicine) است که باعث ناراحتیهای پوستی یا ناراحتیهای معده می شود. میوه های گوجه فرنگی دارای توماتین (Tomatine) می باشند که یک گلیکوآلکالوئید استری است. بیشترین مقدار توماتین 87 درصد در میوه های گرجه فرنگی سبز گزارش شده است. میوه های قرمز رسیده 3-2 روز پس از برداشت همه توماتین خود را از دست می دهند.

حشرات خوراکی

حشرات خوراکی

امروزه علاوه بر کشف خواص دارویی حشرات و استفاده ی آنها در کنترل بیولو‍‍‍‍‍‍‍ژیک مردم در کشورهای دیگه چقدر ساده و راحت با این مسئله کنار اومدن و حتی براشون دلپذیره که حشرات را در رژیم غذایی شون قرار بدن.

امروز بهتون عکس دو تا آب نبات بسیار زیبا رو نشون می دم و اینکه انگار حشرات خیلی هم خوش طعم هستند.

یکی از اساتید برجسته ی علوم و تحقیقات گفتند وقتی به یه کشور دیگه رفته بودند با قیمت بالایی ملخ خریده بودند و البته گفتند که خیلی خوش مزه بود.( تصور کنید ملخ رو زنده زنده جلوتون سرخ کنند بعد بیارن رو میز جلوتون و شما هم با اشتهای تمام از آهن ،کلسیم و پروتئین های فوق العاده ی بدن حشرات استفاده کنید و تازه نیازی به قرص کلسیم هم ندارید.)

به نظر من حالا که ما  در ایران کشاورزی دقیق نداریم پس فکر بدی نیست که منابع غذایی مون رو از یه راهی مثل خوردن حشرات بدست بیاریم.

پس دلیل ترس بعضی از خانوم های ایرانی از این حشرات زیبا و خوشمزه چیه؟

شیرین کام باشید

زیره سبز(کراویه)

کراویه

این نوع زیره علفی یکساله و از اردیبهشت تا تیر گل می دهد و در مزارع, کنار جاده ها و در زمینهای بایر, زمینهای پست تا مرتفع دیده می شود. این گیاه در مناطق معتدله اروپا و آسیا, مدیترانه, شمال ایران , هیمالیا و مغولستان یافت می شود. در آفریقا این زیره فقط درمراکش می روید و در آسیای صغیر یافت نمی شود.داروی حاصله از میوه می باشد. ای زیره برای اهداف دارویی یا خوراکی کشت می شود. داروبوی منحصر بفردی دارد و طعم ادویه دارد. حاوی 3 تا  8 درصد اسانس است زیره بادشکن است و اندامهای هضمی را تحریک می کند. اثر آن شبیه به رازیانه و بادیان رومی (انیسون) است. دارو به شکلهای مختلف بعنوان بادشکن و ضد تشنج, بعنوان نیرودهنده و در درمان اختلالات هضمی بخصوص برای کودکان مخلوط با دیگر داروها مانند بابونه استفاده می شود. مصرف آن در چای علفی برای تسکین سرماخوردگی, تحریک غدد پستانی و افزایش شیردهی نیز کاربرد دارد. این زیره در دامپزشکی هم استفاده می شود. البته در صنایع غذایی بعنوان چاشنی روی نان, پنیر, در پخت پخت چغندرلبویی, کلم و سیب زمینی و در سوپ و سس استفاده می شود. روغن زیره از میوه استخراج می شود.این زیره عمدتاَ در اروپا بخصوص در هلند و شوروی سابق, مجارستان, آلمان و چک و اسلواکی کشت می شود. اغلب بصورت وحشی یافت می شود.

ترفلان

تری فلورالین (‌ترفلان)

 گروه شیمیایی دی نیترو آنیلین : ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی :‌ماده تکنیکال تری فلورالین یک جامد کریستالی زرد ـ نارنجی و بدون بو است . خلوص تقریبی ماده تکنیکال 96% است . تری فلورالین براحتی در آب حل نمی شود .

ماندگاری در محیط زیست پایداری تری فلورالین در خاک بسته به شرایط محیط متوسط تا زیاد است . توسط میکروارگانیزمهای خاک تجزیه می شود . ممکن است تری فلورالین که پس از استفاده در سطح خاک باقی مانده است بوسیله اشعه ماورای بنفش تجزیه شود و یا تثبیت گردد . این ترکیب در مقابل حرکت بهمراه آب مقاوم است و در خاک گرم و مرطوب قبل از 12 ماه از بین می رود و پس از شش ماه و یکسال هشتاد تا نود درصد از فعالیت آن کاسته می شود .

سمیت :‌ LD₅₀ > 5000 mg/kg

ممکن است تماس مداوم و طولانی مدت با تری فلورالین سبب التهاب و حساسیت شود . برای پرندگان و زنبورها تقریباً سمی نیست اما برای ماهیها و دیگر موجودات آبزی بسیار سمی است .
موارد مصرف :‌علف کش ، تری فلورالین قبل از کاشت و سبز شدن محصول کشاورزی علف هرز و یا هر دو استفاده می شود مهمترین کاربرد این علف کش در پنبه ، سویا و یونجه و برای کنترل اغلب برگ باریکها و برگ پنها می باشد . در برخی گیاهان زراعی مثل گوجه فرنگی ،‌سیب زمینی ، چغندر قند ، طالبی ،‌کدو و هندوانه در مرحله نشاء و یا گیاه کامل مورد استفاده قرار می گیرد . زیرا برای دانه سمیت دارد و دانه به آن حساس است . تری فلورالین روی بعضی از گیاهان چند ساله مثل پیچک و قیاق خوب اثر می کند .

پادزهر : پادزهر اختصاصی ندارد .

فرمولاسیون : مایع قابل حل در آب SL %41 w/w

تاثیر عناصر مختلف بر غلات و علائم کمبود آنها

غلات

امروزه کودهای ماکرو در زراعت غلات به طور مرتب مصرف می شود ولی برای به دست آوردن محصول با کیفیت مناسب باید از کودهای میکرو هم استفاده نمود و این مسأله در مورد غلات به خاطر نقش تغذیه ای آن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است .

 تاثیر عناصر مختلف بر غلات و علائم کمبود آنها

ازت (N) : باعث افزایش پروتئین دانه ، بهبود کیفیت پخت ، افزایش راندمان آبیاری شده تعداد پنجه ها را زیاد نموده و مقاومت گیاه را نسبت به زنگ زرد گندم افزایش می دهد . در صورت کمبود این عنصر ساقه کوتاه و نازک می شود پنجه زنی گیاه کم شده ، برگها سبز مایل به زرد گشته و خوشه ها کوچک می شوند .

فسفر (p)  : باعث تکامل دانه ، افزایش عمق نفوذ ریشه و سهولت جذب آب می شود . این عنصر زمان بلوغ و رسیدن محصول را تسریع نموده و باعث می شود گیاه از خشکی که عمدتا با زمان تشکیل دانه همراه است آسیب نبیند . در صورت کمبود فسفر برگها و ساقه سبز مایل به آبی شده و بعد از مدتی برنزه یم شود . برگهای پیر از نوک به طرف پائین برگ شروع به خشک شدن نموده و خوشه ها کوتاه می مانند .

پتاسیم (k) : مقدار پروتئین دانه و راندمان استفاده از کودهای ازته را افزایش می دهد . میزان سلولز زیاد شده و در نتیجه ورس کاهش می یابد . مقاومت نسبت به آفات و بیماریها نیز افزایش می یابد . اگر گیاه دچار کمبود پتاسیم شود . ساقه ها کوتاه و گیاه لاغر می شود . مقدار دانه کم شده و اندازه آنها کوچک می ماند . برگها به رنگ سبز مایل به خاکستری و یا کمی رنگ پریده می شود و سوختگی لبه و نوک برگ به وجود می آید .

منگنز (Mn) : وزن هزار دانه را افزایش می دهد . باعث غنی شدن دانه گندم شده و عملکرد دانه و کاه را افزایش می دهد . در صورت کمبود ، رگه های زرد کم رنگ و نیز لکه های قهوه ای پراکنده ، روی برگ ظاهر می شود .

 مس (Cu) : عمدتا به عنوان کاتالیزور در واکنشهای گیاه شرکت می کند و در صورت کمبود برگهای جوان تر لوله ای شده ، نوک برگها چروک می خورد و دانه ها لاغر و کوچک بنظر می رسد .

روی (zn) : در تشکیل هورمونهای گیاهی نقش عمده ای داشته و اگر گیاه دچار کمبود این عنصر شود . نوارهای موازی زرد رنگ در اطراف رگبرگ میانی مشاهده خواهد شد .

یک نکته

با سلام به دوستان عزیزم

لطفا اگر ممکنه نظرات و جک ها و .. خودتون را در بخش نظرات وارد کنید.چون این وبلاگ در سایت ها و وبلاگ های بسیاری ثبت شده و نظرات شما در صفحه اصلی باعث شلوغی و غیر علمی جلوه گر شدن وبلاگ می شود.و وبلاگ حالت شخصی پیدا می کند.

با سپاس فراوان از حسن توجه شما.(عضو کوچک وبلاگ گیاهپزشکی ۸۴ باهنر کرمان)