هدف از مبارزه با بیماریهای گیاهی، نجات گونههایی از گیاهان زینتی است که مورد حمله پاتوژنها قرار گرفتهاند.
روشهای مبارزه
1) روشهای قانونی؛
2) روشهای زراعی؛
3) روشهای بیولوژیکی؛
4) روشهای فیزیکی؛
5) روشهای شیمیایی.
حساسیت گیاهان نسبت به پاتوژنهای غیر بومی بسیار بالا بوده و در مقابل حمله آنها کاملاً بیدفاع هستند. لذا در این روش با ایجاد پُستهای قرنطینه و بازرسی بین مرز دو کشور یا بین مرز استانها و حتی بین شهرها مطابق مقررات وضع شده مانع ورود پاتوژنهای غیر بومی در منطقه میشوند.
معمولاً پاتوژنهای غیر بومی هوا برد نیستند. وقتی پاتوژن وارد منطقهای شد که میزبان حساس وجود دارد خسارت اقتصادی بیماری بسیار زیاد خواهد بود به عبارت دیگر بیماری اپیدمی شده است و برای جلوگیری از بروز این چنین بیماریهایی معمولاً پستهای قرنطینه میگذارند.
- ریشهکنی میزبان؛
- اقدامات بهداشتی؛
- مساعد کردن شرایط؛
- کشت بافت مریستم.
وقتی پاتوژن با وجود پستهای قرنطینه وارد منطقه شد و گیاهان زینتی در اثر آن آلوده شدند، برای جلوگیری از شیوع و گسترش بیماری میزبانها را از زمین درمیآورند و نابود میکنند. طبق گزارش بدست آمده در آمریکا سه میلیون درخت مبتلا به بیماری شانیت باکتریایی را کاملا نابود کرده اند.
اقدامات بهداشتی در مبارزه با پاتوژنهای گیاهی بسیار مؤثر گزارش شده است. لذا جمعآوری اندامهای آلوده گیاهی و از بین بردن آنها و نیز ضد عفونی کردن قیچی و ادوات باغبانی و غیره در تقلیل بیماری بسیار مؤثر است.
مساعد کردن شرایط رشد گیاه، استفاده از کود مناسب و آبیاری به موقع در مبارزه با بیماری بسیار مؤثر است.
کشت بافت مریستمی برای پرورش گیاهان زینتی به خاطر تهیه پایههای عاری از بیماریهای آوندی و بیماریهای ناشی از قارچهای فوزاریومی ،مسیلیوم و ویروسها بسیار موفقیتآمیز گزارش شده است.
- تولید و استفاده از واریتههای مقاوم؛
- حفاظت متقابل؛
- هیپرپارازیتیسم؛
- مبارزه بوسیله گیاهان تله دشمن.
روشهای بیولوژیکی معمولاً در تولید و استفاده از واریتههای مقاوم در مقابل پاتوژنها ایجاد میشود.
هیپرپارازیتیسم یا کنترل یک میکروارگانیزم به کمک میکروارگانیزم دیگر مثل باکتریوفاژها جهت مبارزه با باکتری مولد گال در ساقه و طوقه گیاهان زینتی انجام میشود.
بعضی از گیاهان مثل تاجریزی از خود موادی را در خاک ترشح میکنند که موجب تحریک تخم و خروج لارو نماتدها میشود. گیاهان غیر میزبان یا نماتدها به آنها حمله میکنند و در نهایت این گیاهان قادر به ادامه رشد و بلوغ خود نیستند و نهایتاً از بین میروند.
*روشهای فیزیکی
- مبارزه از طریق گرما دادن؛
- کنترل بیماری با خنکسازی؛
- کنترل با اشعه.
مبارزه فیزیکی بر علیه بیماریهای گیاهی از طریق گرما دادن و استریل کردن خاک اندامهای تکثیر شونده انجام میشود. از آب داغ و جوشان برای استریل کردن بذر و پیاز و غدههای نهالها استفاده میشود. پیشگیری بیماری بوسیله خنکسازی بهترین روش مبارزه با بیماری محصولات نرم و آبدار محسوب میشود. کنترل با اشعه ماوراء بنفش برای کشتن پاتوژنها بسیار مؤثر است.
عمومیترین راه مبارزه با بیماریهای گیاهی استفاده از سموم است. سموم شیمیایی اسامی مختلفی دارند که عبارتند از :
1) قارچ کشها؛
2) نماتدکشها؛
3) باکتری کشها؛
4) علف کشها؛
5) آفت کشها.
برای ضد عفونی کردن خاک میتوان از آفت سمومی مانند میتل بروماید، اتیلن دیبروماید یا متاسدیم و غیره استفاده کرد.
برای ضد عفونی کردن بذر، پیاز، غده و قلمه میتوان از سموم پنتا کلرو نیترو بنزین، ویتا واکس، کاربوکسیل، مانکوزب و بنومیل به نسبت 2- 5/1 در هزار استفاده کرد.
ضد عفونی کردن زخم گیاهی بوسیله کلراکس یا هیپو کلرید سدیم ده در صد یا الکل اتیلیک 70 درصد انجام میشود.
* سم شناسی یا تو کسیکولوژی Toxicology
سم شناسی علمی است که درباره شناسایی سموم مختلف، خواص و اثرات آنها بر روی موجودات زنده و نیز تجسس، نمونهبرداری و اندازهگیری آنها در محیط زیست و بدن موجود زنده یا مرده بحث میکند.
در سم شناسی یک فاکتوری به نام درجه سمیت یا اصطلاحاً L.D50 یا لِتال دوز فیفتی Lethal Dose 50 وجود دارد. درجه سمیت سموم شیمیایی را با ال دی فیفتی نمایش میدهند و عبارتست از مقدار سمی که برای کشتن پنجاه در صد جانور آزمایشگاهی مثل موش بعنوان (پستاندار) مورد نیاز میباشد (میلیگرم بر کیلوگرم وزن بدن).
معمولاً سمیت قارچکشها نسبت به حشره کشها به مراتب کمتر است ولی در مصرف آنها رعایت احتیاط لازم و ضروری است.
Fungistate به ترکیبات شیمیایی گفته میشود که از رشد قارچها جلوگیری میکند و در واقع متوقف کننده رشد قارچ است نه قارچکش. این ترکیبات باعث مرگ قارچها نمیشوند. یعنی این ترکیبات ممکن است قارچ را در حالت توقف رشد بدهند ولی آنرا نکشند که اصطلاحاً Fungistate میگویند.
مضرات سبزیها به تفکیک خانواده آنها
خانواده کدوئیان: (Cucurbitaceae)
خانواده کدوئیان دارای ترکیبات متنوعی هستند آنها معمولا دارای گلیکوزید بوده که باعث ایجاد مزه تلخ در آنها می شود. این مواد در مقادیر فراوان سمی هستند. هندوانه دارای سروتونین (serotonin) است که می تواند باعث افزایش فشار خون گرد. کدوی تنبل (pumpkin) و کدوی حلوایی (squash) دارای بازدارنده های استرازی هستند.
خانواده بقولات: (Leguminose)
بسیاری از اعضای این خانواده دارای ترکیبات آلرژی زا هستند. در گرده لوبیا و نخود یک ترکیب آنتی ویتامین E وجود دارد. فاویسم که یک نوع بیماری خونی است به علت گرده باقلا، بو کردن گل آذین و یا خوردن آن ایجاد می شود. در این افراد آنزیم گلوکز – 6 فسفات دهیدروژناز (G6PD) به وجود نمی آید. حدود 7 درصد جمعیت دنیا حامل ژن معیوب این آنزیم هستند. این ژن بر روی کروموزوم X قرار دارد. نشانه های اولیه این بیماری شامل ضعف، خستگی، تهوع، استفراغ، درد در ناحیه کمر و شکم، لرز و گاهی اوقات تب گزارش شده است. بازدارنده های تریپسین (Trypsin) موجود در لگومها مانع هیدرولیز پروتئین به آمینواسید شده و بالاخص هنگامی که لگومها پخته می شود دارای اثرات مخربی هستند. خوردن لگومها همچنین باعث نفخ شکم می گردد. ساپونین ها از دیگر مواد آنتی مغذی موجود در بعضی از اعضای این خانواده می باشد.
خانواده علف هفت بند: (Polygonaceae)
سبزی مهم این خانواده ریواس است که قسمت خوراکی آن دمبرگ قرمز رنگ آن است که خوشمزه و ترش است. برگهای ریواس دارای ماده ای سمی بنام آنتراکینون (Anthrachinon) است که اگر به مقدار فراوان خورده شود می تواند منجر به مرگ شود. ریواس، دارای میزان بالایی از اسید اگزالیک است که کلسیم محلول را به فرم اگزالات کلسیم نامحلول تبدیل کرده و از جذب این عنصر لازم و ضروری جلوگیری می کند لذا توصیه می شود همراه با ریواس غذاهای کلسیم دار مصرف گردد.
خانواده سیب زمینی: (Solanaceae)
بیش از 150 ماده شیمیایی در سیب زمینی شناسایی شده است که شامل سولانین، اسید اگزالیک، ارسنیک، تانن، نیترات و بیش از یکصد ماده دیگر می باشد. سولانین که یک آلکالوئید تلخ مزه است بر اثر قرار گرفتن غده ها در معرض نور در اپیدرم ساخته می شود و بر اثر تجمع آن رنگ غده سبز و مزه تلخ ایجاد می گردد. مصرف 25-20 میلی گرم از آلفا – سولانین برای انسان سمی و ممکن است باعث تولید نوزادان ناقص الخلقه شود. سیب زمینی دارای یک بازدارنده آنزیم اینورتاز (Invertase) است که مانع هیدرولیز شدن قندها می شود. فلفل نیز دارای ماده کاپسایسین (Capsaicine) است که باعث ناراحتیهای پوستی یا ناراحتیهای معده می شود. میوه های گوجه فرنگی دارای توماتین (Tomatine) می باشند که یک گلیکوآلکالوئید استری است. بیشترین مقدار توماتین 87 درصد در میوه های گرجه فرنگی سبز گزارش شده است. میوه های قرمز رسیده 3-2 روز پس از برداشت همه توماتین خود را از دست می دهند.
امروزه علاوه بر کشف خواص دارویی حشرات و استفاده ی آنها در کنترل بیولوژیک مردم در کشورهای دیگه چقدر ساده و راحت با این مسئله کنار اومدن و حتی براشون دلپذیره که حشرات را در رژیم غذایی شون قرار بدن.
امروز بهتون عکس دو تا آب نبات بسیار زیبا رو نشون می دم و اینکه انگار حشرات خیلی هم خوش طعم هستند.
یکی از اساتید برجسته ی علوم و تحقیقات گفتند وقتی به یه کشور دیگه رفته بودند با قیمت بالایی ملخ خریده بودند و البته گفتند که خیلی خوش مزه بود.( تصور کنید ملخ رو زنده زنده جلوتون سرخ کنند بعد بیارن رو میز جلوتون و شما هم با اشتهای تمام از آهن ،کلسیم و پروتئین های فوق العاده ی بدن حشرات استفاده کنید و تازه نیازی به قرص کلسیم هم ندارید.)
به نظر من حالا که ما در ایران کشاورزی دقیق نداریم پس فکر بدی نیست که منابع غذایی مون رو از یه راهی مثل خوردن حشرات بدست بیاریم.
پس دلیل ترس بعضی از خانوم های ایرانی از این حشرات زیبا و خوشمزه چیه؟
شیرین کام باشید
کنترل بیولوژیک شته
شتهها متعلق به خانواده آفیدیده (Aphididae) هستند و تعدادی از آنها از مهمترین آفات محصولات گلخانهای محسوب میشوند. مهمترین دشمنان طبیعی شتهها زنبورهای پارازیتوئید خانواده آفی دیئیده(Aphidiidae) هستند که در برخی از منابع بعنوان زیر خانوادهها آفیدئینه (Aphidiinae) از خانواده براکونیده (Braconidae) ذکر میشود. در این خانوادهها تعدادی از گونهها از جنسهای مختلف مانند زنبورهای جنس پروان(Proan) ، لایزیفلبوس(Lysiphlebus) ، افدروس (Ephedrus) و تریاکسیس (Trioxys) وجود دارند که صرفاً پارازیتوئید گونههای مختلف شتهها هست
بطور کلی زنبورهای پارازیتوئید خانواده آفیدیده به طول حدود 2 تا 3 میلیمتر و عموماً به رنگ سیاه هستند. این زنبورها بعد از جفت گیری تخمشان را در داخل بدن شتهها قرار میدهند و بصورت ایندو پارازیتوئید یا پارازیتوئید داخلی لاروهایشان در داخل بدن شتهها رشد و نمو میکنند تا اینکه به مرحله حشره کامل برسند. بعد از رشد و نمو کامل لارو در داخل بدن شته و تبدیل به شفیره، بدن شته بصورت مومیایی و به رنگ زرد تا قهوهای بنظر میرسد. درحالیکه بدن شتههای دیگر پارازیته شده توسط برخی از زنبورهای پارازیتوئید به رنگ سیاه درمیآید. همچنین زنبور کامل همانند زنبورهای پارازیتوئید شپشکها بعد از رشد و نمو کامل لارو با ایجاد یک سوراخ در پوست بدن شته، از آن خارج میشود. بطور کلی در شرایط معمولی و دمای حدود 25 تا 30 درجه سانتیگراد، مرحله زندگی این زنبورها حدود 15 تا 20 روز به طول میانجامد.
خانواده آفلینیده (Aphelinidae) از دیگر زنبورهای پارازیتوئید شتهها هستند که از نظر اندازه کوچکتر از زنبورهای خانواده آفیدئیده هستند و طول بدنشان عموماً حدود یک میلیمتر است. در این خانواده گونههای آفلینوس (Aphelinus) و آفلینوس آسیکیس (Aphelinus asychis) از پارازیتوئیدهای شتهها محسوب میشوند و از نظر بیولوژیک بسیار شبیه به زنبورهای خانواده آفیدئیده میباشند. با این تفاوت که بعضی از گونههای زنبورهای خانواده آفیلینیده (Aphelinidae) اِکتوپارازیتوئید هستند یعنی تخمشان را روی بدن شتهها قرار میدهند تا لاروشان بصورت خارجی از بدن شتهها تغذیه کنند.
گروه دیگری از دشمنان طبیعی شتهها، شکارگرها هستند. در بین آنها پشهای از خانواده سسیدومیئیده (Cecidomyiidae) به نام آفیدولتسآفیدومیزال(Aphidoletes aphidomyzal) از مهمترین شکارگرهای شتهها است که در شرایط گلخانهای برروی گیاهان زینتی بعنوان عامل کنترل بیولوژیک تکثیر و رهاسازی میشود. طول بدن این پشه حدود 2 میلیمتر است و در جنس ماده شاخکها کوتاه است. نرها دارای شاخکهای بلند و نخی بوده و پاهای نسبتاً بلند و بدن بسیار ظریفی دارند. طول عمر حشرات کامل حدود یک هفته است. حشرات کامل عموماً از عَسَلکی که از شتهها ترشح میشود که در واقع شیره گیاهی تغذیه میکنند و تخمهایشان را روی برگ گیاهان در داخل جمعیت شتهها قرار میدهند و بعد از خارج شدن از لارو شروع به تغذیه از مراحل مختلف شتهها میکنند.
گروه دیگری از دشمنان طبیعی شتهها، شکارگرها هستند. در بین آنها پشهای از خانواده سسیدومیئیده (Cecidomyiidae) به نام آفیدولتسآفیدومیزال(Aphidoletes aphidomyzal) از مهمترین شکارگرهای شتهها است که در شرایط گلخانهای برروی گیاهان زینتی بعنوان عامل کنترل بیولوژیک تکثیر و رهاسازی میشود. طول بدن این پشه حدود 2 میلیمتر است و در جنس ماده شاخکها کوتاه است. نرها دارای شاخکهای بلند و نخی بوده و پاهای نسبتاً بلند و بدن بسیار ظریفی دارند. طول عمر حشرات کامل حدود یک هفته است. حشرات کامل عموماً از عَسَلکی که از شتهها ترشح میشود که در واقع شیره گیاهی تغذیه میکنند و تخمهایشان را روی برگ گیاهان در داخل جمعیت شتهها قرار میدهند و بعد از خارج شدن از لارو شروع به تغذیه از مراحل مختلف شتهها میکنند.
طول بدن لارو سن اول در حدود 3/0 میلیمتر و لاروهای کامل حدود دو تا سه میلیمتر هستند. لاروهای اولیه از پوره سنین اول شتهها و لاروهای کامل از کلیه مراحل مختلف شتهها تغذیه میکنند. مرحله جنینی آنها حدود 2 تا 3 روز طول میکشد و بطور کلی این پشهها حدود 60 گونه از شتهها را مورد تغذیه قرار میدهند، به عبارت دیگر پلیفاژ(Polyphage)هستند.
از دیگر شکارگرها که برای کنترل شتهها مورد استفاده قرار میگیرند بالتوریهای خانواده کرایزوپیده (Chrysopidae) مخصوصاً گونهای بنام کرایزوپرلاکارنئا(Chrysoperla carnea) است. این گونه تخمهایش را که دارای ساقهای بوده، در زیر یا روی سطح برگ گیاهان قرار میدهد و بعد از آنکه لاروها خارج شدند با قطعات دهانی مکنده خودشان به تغذیه از شتهها میپردازند. (بر خلاف کفشدوزکها که تمام بدن شته را مورد تغذیه قرار میدهند این بالتوریها با قطعات دهانی مکنده خودشان محتویات بدن شتهها را مورد تغذیه قرار میدهند و پوست یا جسد آنها را استفاده نمیکنند.)
سپس در زیر برگ گیاهان در داخل یک پیله ابریشمی تبدیل به شفیره میشوند که بعد از سپری شدن مرحله شفیرگی که ممکن است حدود یک تا دو هفته طول بکشد حشرات کامل ظاهر میشوند.
از دیگر دشمنان طبیعی شتهها، سنهای خانواده آنتوکوریده (Anthocoridae)هستند. سنها از راسته همیپترا مخصوصاً گونههایی از جنس اوریوس (Orius) مانند اوریوس ایندیسیوس(Orius indisiosus) از شتهها در گلخانهها و روی گیاهان زینتی تغذیه میکنند.
این سنها هم مانند بالتوریها دارای قطعات دهانی زننده مکنده هستند و خرطوم و استایلِتهای مربوط به آروارههای بالا و پایین خود را داخل بدن شتهها فرو میکنند و محتویات و مایع بدن شتهها را مورد تغذیه قرار میدهند.
از دیگر دشمنان طبیعی شتهها که احتمالاً اکثر مردم آنها را در طبیعت مشاهده کردهاند کفشدوزکها هستند. گونههایی از کفشدوزکها مانند کفشدوزک هفت نقطهای ککسینلا سپتمپونکتاتا (Coccinella septempunctata) و هیپودامیا وریهگاتا (Hyppodamia variegata) هم در مرحله لاروی و هم در مرحله حشره کامل از شتهها تغذیه میکنند و از عوامل مهم کنترل بیولوژیک شتهها هستند.
عموماً کفشدوزکها طیف وسیعی از شتهها را مورد تغذیه قرارمیدهند و از یک گونه خاص از شتهها تغذیه نمیکنند. اگر در محیط گلخانهای فقط 2یا 3 نوع کفشدوزک رها شود تمام شتهها را از بین میبرند. بطوریکه کفشدوزک 7نقطهای حدود 50 نوع شته را تغذیه میکند یا به عبارت دیگر پلیفاژاست.
گروه دیگری از دشمنان طبیعی شتهها، قارچها هستند. قارچورتیسیلیوم لیکانی(Verticilium lecanii) به عنوان یکی از عوامل مهم کنترلبیولوژیک شتهها بصورت تجارتی تکثیر میشود و مورد استفاده قرار میگیرد. اسپورهایاین قارچ در محیطهای گلخانهای میباشند و بعد از اینکه اسپورها در محیط مرطوبجوانه میزنند مسیلیومهایشان وارد بدن شتهها شده که باعث از بین رفتن آنهامیشود.
کراویه
این نوع زیره علفی یکساله و از اردیبهشت تا تیر گل می دهد و در مزارع, کنار جاده ها و در زمینهای بایر, زمینهای پست تا مرتفع دیده می شود. این گیاه در مناطق معتدله اروپا و آسیا, مدیترانه, شمال ایران , هیمالیا و مغولستان یافت می شود. در آفریقا این زیره فقط درمراکش می روید و در آسیای صغیر یافت نمی شود.داروی حاصله از میوه می باشد. ای زیره برای اهداف دارویی یا خوراکی کشت می شود. داروبوی منحصر بفردی دارد و طعم ادویه دارد. حاوی 3 تا 8 درصد اسانس است زیره بادشکن است و اندامهای هضمی را تحریک می کند. اثر آن شبیه به رازیانه و بادیان رومی (انیسون) است. دارو به شکلهای مختلف بعنوان بادشکن و ضد تشنج, بعنوان نیرودهنده و در درمان اختلالات هضمی بخصوص برای کودکان مخلوط با دیگر داروها مانند بابونه استفاده می شود. مصرف آن در چای علفی برای تسکین سرماخوردگی, تحریک غدد پستانی و افزایش شیردهی نیز کاربرد دارد. این زیره در دامپزشکی هم استفاده می شود. البته در صنایع غذایی بعنوان چاشنی روی نان, پنیر, در پخت پخت چغندرلبویی, کلم و سیب زمینی و در سوپ و سس استفاده می شود. روغن زیره از میوه استخراج می شود.این زیره عمدتاَ در اروپا بخصوص در هلند و شوروی سابق, مجارستان, آلمان و چک و اسلواکی کشت می شود. اغلب بصورت وحشی یافت می شود.
تری فلورالین (ترفلان)
گروه شیمیایی دی نیترو آنیلین : ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی :ماده تکنیکال تری فلورالین یک جامد کریستالی زرد ـ نارنجی و بدون بو است . خلوص تقریبی ماده تکنیکال 96% است . تری فلورالین براحتی در آب حل نمی شود .
ماندگاری در محیط زیست پایداری تری فلورالین در خاک بسته به شرایط محیط متوسط تا زیاد است . توسط میکروارگانیزمهای خاک تجزیه می شود . ممکن است تری فلورالین که پس از استفاده در سطح خاک باقی مانده است بوسیله اشعه ماورای بنفش تجزیه شود و یا تثبیت گردد . این ترکیب در مقابل حرکت بهمراه آب مقاوم است و در خاک گرم و مرطوب قبل از 12 ماه از بین می رود و پس از شش ماه و یکسال هشتاد تا نود درصد از فعالیت آن کاسته می شود .
سمیت : LD50 > 5000 mg/kg
ممکن است تماس مداوم و طولانی مدت با تری فلورالین سبب التهاب و حساسیت شود . برای پرندگان و زنبورها تقریباً سمی نیست اما برای ماهیها و دیگر موجودات آبزی بسیار سمی است .
موارد مصرف :علف کش ، تری فلورالین قبل از کاشت و سبز شدن محصول کشاورزی علف هرز و یا هر دو استفاده می شود مهمترین کاربرد این علف کش در پنبه ، سویا و یونجه و برای کنترل اغلب برگ باریکها و برگ پنها می باشد . در برخی گیاهان زراعی مثل گوجه فرنگی ،سیب زمینی ، چغندر قند ، طالبی ،کدو و هندوانه در مرحله نشاء و یا گیاه کامل مورد استفاده قرار می گیرد . زیرا برای دانه سمیت دارد و دانه به آن حساس است . تری فلورالین روی بعضی از گیاهان چند ساله مثل پیچک و قیاق خوب اثر می کند .
پادزهر : پادزهر اختصاصی ندارد .
فرمولاسیون : مایع قابل حل در آب SL %41 w/w
غلات
امروزه کودهای ماکرو در زراعت غلات به طور مرتب مصرف می شود ولی برای به دست آوردن محصول با کیفیت مناسب باید از کودهای میکرو هم استفاده نمود و این مسأله در مورد غلات به خاطر نقش تغذیه ای آن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است .
تاثیر عناصر مختلف بر غلات و علائم کمبود آنها
ازت (N) : باعث افزایش پروتئین دانه ، بهبود کیفیت پخت ، افزایش راندمان آبیاری شده تعداد پنجه ها را زیاد نموده و مقاومت گیاه را نسبت به زنگ زرد گندم افزایش می دهد . در صورت کمبود این عنصر ساقه کوتاه و نازک می شود پنجه زنی گیاه کم شده ، برگها سبز مایل به زرد گشته و خوشه ها کوچک می شوند .
فسفر (p) : باعث تکامل دانه ، افزایش عمق نفوذ ریشه و سهولت جذب آب می شود . این عنصر زمان بلوغ و رسیدن محصول را تسریع نموده و باعث می شود گیاه از خشکی که عمدتا با زمان تشکیل دانه همراه است آسیب نبیند . در صورت کمبود فسفر برگها و ساقه سبز مایل به آبی شده و بعد از مدتی برنزه یم شود . برگهای پیر از نوک به طرف پائین برگ شروع به خشک شدن نموده و خوشه ها کوتاه می مانند .
پتاسیم (k) : مقدار پروتئین دانه و راندمان استفاده از کودهای ازته را افزایش می دهد . میزان سلولز زیاد شده و در نتیجه ورس کاهش می یابد . مقاومت نسبت به آفات و بیماریها نیز افزایش می یابد . اگر گیاه دچار کمبود پتاسیم شود . ساقه ها کوتاه و گیاه لاغر می شود . مقدار دانه کم شده و اندازه آنها کوچک می ماند . برگها به رنگ سبز مایل به خاکستری و یا کمی رنگ پریده می شود و سوختگی لبه و نوک برگ به وجود می آید .
منگنز (Mn) : وزن هزار دانه را افزایش می دهد . باعث غنی شدن دانه گندم شده و عملکرد دانه و کاه را افزایش می دهد . در صورت کمبود ، رگه های زرد کم رنگ و نیز لکه های قهوه ای پراکنده ، روی برگ ظاهر می شود .
مس (Cu) : عمدتا به عنوان کاتالیزور در واکنشهای گیاه شرکت می کند و در صورت کمبود برگهای جوان تر لوله ای شده ، نوک برگها چروک می خورد و دانه ها لاغر و کوچک بنظر می رسد .
روی (zn) : در تشکیل هورمونهای گیاهی نقش عمده ای داشته و اگر گیاه دچار کمبود این عنصر شود . نوارهای موازی زرد رنگ در اطراف رگبرگ میانی مشاهده خواهد شد .
اتشک گلابی winslow et al . ( burrill) Erwinia amylovoa
بیماری فایبر بلایت (fire blight)یا اتشک گلابی یکی از مهم ترین بیماری های درختان گلابی در امریکا و اروپا و بعضی دیگر از کشورهای جهان هست .استاد توماس بوریل ، استاد دانشگاه ایلینویس امریکا اولین باردر سال 1878 ثابت نمود که عامل بیماری فایبر بلایت سیب و گلابی یک نوع باکتری به نام erwinia amylovora می باشد در واقع این اولین بیماری های باکتریائی است که دردنیا شناخته شده است .سالها بود که این بیماری به عنوان یک بیماری قرنطینه ای در ایران مطرح بود ولی اولین بار در بهار 1368 بیماری مزبور توسط ذاکری و شریف نبی از منطقه برغان کرج جمع اوری و پس از اثبات عامل بیماری در دهمین کنگره گیاه پزشکی ایران گزارش گردید .بیماری در حال حاضر در نواحی قزوین و کرج ،ارومیه ، تبریز ، در زنجان بر روی گلابی ، به و سیب وجود دارد و باید تلاش نمود تا از انتشار ان به سایر مناطق جلوگیری به عمل می اید .
علائم بیماری :
اولین علائم بیماری 2_3 هفته پس از باز شدن گلها ، روی گلها ی الوده ظاهر می شود ، گلها ابسوخته شده و سریعا چروکیده و به رنگ قهوه ای متمایل به سیاه در می ایند . در اثر گسترش بیماری رشد میوه به تاخیر می افتد و بیماری از طریق دمگل به شاخه های جوان گسترش یافته و از این طریق برگها نیز مبتلا می شوند و قهوهای متمایل به سیاه شده و اویزان شده و می میرند
عامل بیماری :
باکتری عامل بیماری میله ای شکل به ابعاد 2_8/1*1/1-1 میکرومتر دارای کپسول ، گرم منفی ، کاتالاز مثبت ، 8-1 تاژک محیطی می باشد . باکتری از نوع هوازی اختیاری است
مبارزه :
برای مبارزه اساسی با بیماری فایبر بلایت عملیات متعددی بایستی انجام گیرد .در طول زمستان تمام شاخه ها ، ساقه ها و در صورت لزوم تمامی درخت را حداقل ده سانت پائین تر از نقاط عفونت یافته بایستی قطع کرده و سوزاند .در تابستان هم بریدن سر شاخه و شاخه های الوده از نظر کاستن ماده تلقیح اهمیت دارد . اما باکتری ها در تابستان فعالند و دقت لازم بایستی به عمل اید تا از سرایت انها به شاخه های سالم جلو گیری شود .قطع شاخه ها بایستی حدود 30 سانت پائین تر از نقطه عفونی انجام شود . وسایل کار را بایستی با اسفنجی که در محلول 10% کلرور مس یا در محلول کلرورمرکوری و سیانور مرکوری اغشته شده ضدعفونی کرد . از سیانور جیوه می توان برای ضد عفونی محل های قطع شاخه ها نیز استفاده کرد.
چون توسغه فایبر بلایت در بافتهای جوان و سریع الرشد بیشتر است ، بایستی روشی اتخاذ کرد که به رشد متعادل گیاه کمک کرد . در این زمینه از کود متعادل می توان استفاده کرد و اجتناب از کود های ازته که رشد سریع را باعث می شود و همچنین هرس شدید اهمیت دارد . یک برنامه صحیح مبارزه با حشرات هم برای جلوگیری از انتقال باکتری کمک می کند . اگر چه هیچ یک از واریته های گلابی یا سیب در برابر این بیماری مصون نیستند ولی اختلاف فاحشی بین حساسیت واریته های مختلف وجود دارد ، بنابراین در نواحی که اهمیت زیادی دارد و در باغ های جدید الاحداث فقط از واریته هائی بایستی استفاده کرد که حداکثر مقاومت را به باکتری دارا باشند
مبارزه کامل با فایبر بلایت به وسیله مواد شیمیایی فقط موقعی امکان پذیر است که کلیه نکات بالا رعایت شود . سمپاشی زمستانی با سولفات مس (5/0 کیلوگرم در 100 لیتر اب ) قبل از باز شدن جوانه ها یا با مخلوط بردو (12-12-100) که همراه با 2% روغن قابل اختلاط در اخرین مراحل قبل از باز شدن جوانه تا حدودی در مبارزه موثر است . بردو (2_6_100) یا استرپتومایسین 50 تا 100 قسمت در میلیون تنها سموم موثری هستند که می توان به شکوفه ها پاشید .بردو را بایستی در شرایطی که سریعا خشک شود به شکوفه ها پاشید تا حتی الامکان به میوه اسیب نرسد . استرپتومایسین به طور سیستمیک عمل می کند و بایستی هنگامی مصرف شود که حرارت ماکزیمم بالاتر از 18 درجه بوده و یا این که هنگام شب مصرف شود . هر دو این شرایط به جذب استرپتومایسین به داخل گیاه کمک می کند . ار 1 تا 4 بار محلول پاشی با استرپتومایسین برای مبارزه کامل احتمالا ضروری است.
Apple (Malus domestica) with fire blight (Erwinia amylovora
بوتاکلر ( ماچتی)
گروه شیمیایی :کلرواستانیلید
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی :مایع کهربایی رنگ است . وزن مخصوص در دمای 20 درجه سانتیگراد gr/ml07/1 است . حلالیت در آب در 24 درجه سانتیگراد ppm 23 می باشد .
ماندگاری در محیط زیست :دوره پایداری تقریبی در گیاهان یک الی سه هفته است .
سمیت:mg/kg2000 = LD50سمیت کمی برای انسان و دام دارد .
موراد مصرف :این سم یک علف کش انتخابی سیستمیک است که قبل از جوانه زنی اثر می کند . سنتز پروتئین ها را در در علفهای هرز کنترل می کند و به این ترتیب سبب تغییر شکل علف هرز می شود تا اینکه در نهایت گیاه از بین می رود . از این سم می توان در شالیزارها ،مناطق نهالکاری شده و گندم ، منداب ، پنبه ،کتان ،بادام زمینی و سبزیجات برای کنترل علفهای هرز یکساله برخی از علفهای هرز خانواده جگن و علفهای هرزبرگ پهن از قبیل علف شور استفاده کرد . خاک در زمان استفاده از این سم باید اشباع باشد . می توان این سم را به صورت گردپاشی مخلوط با خاک ، مخلوط با آب و غیره استفاده کرد .
پادزهر: اتروپین
انگور
انگور با انواع خاکها خود را تطبیق داده و عناصر غذایی مورد نیاز آن نسبت به سایر محصولات باغبانی کمتر است اما کمبود هر کدام از آنها حتی به مقدار کم نیز تاثیر زیادی بر کیفیت و کمیت محصول خواهد داشت .
تاثیر عناصر مختلف بر انگور و علایم کمبود آنها:
زت(N): باعث افزایش رشد شده و علائم کمبود آن تا زمانی که خیلی شدید نباشد به آسانی قابل تشخیص نیست . ولی در کمبودهای شدید برگها کم رنگ و مایل به زرد شده ورشد شاخه ها کاهش می یابد .
فسفر(P): در تبدیل قند به نشاسته نقش داشته ولی کمبود آن در تاکستانها شایع نیست .علائم کمبود بستگی به واریته آن دارد(شکل1و4).
پتاسیم(K): باعث بهبود کیفیت انگور شده از نرم شدگی و لهیدگی و ریزش پیش از موعد حبه ها جلوگیری نموده و مانع رسیدگی ناهماهنگ آنها می گردد .علائم کمبود آن در قسمت میانی ساقه ها دیده می شود . حاشیه برگها کلروز شده حبه ها ریز می ماند و قسمت پایین خوشه متلاشی و خشک می گردد و حبه ها کشمش مانند می شوند .(شکل2)
روی(Zn):از ریزش حبه ها چلوگیری نموده و به ساخت هورمون اکسین کمک می کند در صورت کمبود. محل اتصال دمبرگ به پهنک توسعه نیافته و باریک می ماند. گیاه دچار کمبود اکسین شده و رشد آن مختل می گردد. حبه ها نا رس باقی مانده و شروع به ریزش می کنند.
منکنز(Mn): نقش آن مشارکت در سیستم های آنزیمی و تولید کلروفیل است. علائم کمبود معمولا تا سه هفته پس از گلدهی ظاهر شده و این علائم با زرد شدن بین رگبرگها آغاز می گردد و اغلب در برگهای جوان دیده می شود.(شکل3)
بر(B): این عناصر در فعالیتهای حیاتی گیاه نقش عمده ای داشته. باعث ساخت پکتین شده و مقاومت گیاه را نسبت به سرما و بیماریها افزایش میدهد و به رشد ریشه نیز کمک می کند. در صورت کمبود اختلالاتی در رشد و نمو دانه گرده به وجود می آید که میزان محصول را به شدت کاهش می دهد. علائم کمبود بر در انگور به آسانی قابل تشخیص است. به طوری که بوته های با کمبود شدید. میوه نداشته و برخی از خوشه ها سوخته و خشک می شوند و فقط ساقه خوشه همراه با چند حبه باقی می ماند.
تصاویری از اختلالات تغذیه ای در خیار گلخانه ای | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
راهنمای اختلالات تغذیه ای خیار گلخانه ای
|
So you're on the International Space Station.
Where's man's next destination? Have you ever thought about going to Mars?
Let's think about something important before we plan that trip.
Why would plants be valuable to you?
Did you know they might be a food source for you?
Did you know plants also purify the air?
Humans need food sources and clean air to survive on Earth as well as on extended trips to destinations such as Mars.
Since it is not their natural environment, how will plants react to things like the microgravity of space or the reduced gravity of Mars?
What else might affect the plants' growth patterns?
What about tropism, the growth response a living organism has toward an external stimulus?
Let's learn more about the types of tropism.
Tropism is the growth response a living organism has toward an external stimulus.
A plant's growth response to water.
Hydro- is a prefix relating to water, so the roots grow toward the water source.
A plant's growth response to gravity.
Break the word into its parts.
Gravi- is a prefix relating to gravity, so the roots will grow downward while the plant grows upward.
A plant's growth response to light.
Photo-, is a prefix relating to light, so things will grow toward the sun or light source.
Though soybeans may be the food of the future for their nutritional value, let's think of corn.
It needs water and sunlight to grow healthy and strong.
Thus, it is affected by phototropism and hydrotropism.
Also, gravitropic effects are evident in its vertical growth up towards the sun and down into the earth.
Do you see how plants are affected by tropism in more than one way?
What do you think happens if gravity as we know it is not a factor?
Be a scientist, and form a hypothesis.
You could guess that gravity will play some role in the seed's development
These seeds were germinated by astronauts aboard Space Shuttle mission 91 (STS-91).
Notice how the seeds grown in the dark (right) grew in a circular pattern, as if they did not know how to grow.
The seeds grown in the light (left) seem to have some direction.
Let's look at these another way.
Notice how the plants grown in light are brighter and healthier than those grown in dark.
This is why understanding the effects of tropism are so important.
We want our astronauts eating the healthiest food possible.
Now let's compare them to the actual seeds.
The seeds grown in the light.
The seeds grown in the dark.
Even with artificial light sources onboard STS-91 (fluorescent lights), the seeds exposed to light developed as we would expect them to with respect to phototropism.
Further research continues on these effects, especially gravitropism, which must be overcome in microgravity.
If you've visited "Crystal Growth" yet, you know that crystals grow larger in microgravity.
Would corn and food sources grow larger in space in the right circumstances?
That could certainly be valuable for long-term missions.
These are things to think about for man's mission to Mars.
For now, you are tucked safely away in the ISS.
As part of your assignment at hand, let's see how well you understand tropism.
![]() |
![]() |
|
انگور انگور میوهای است بهشتی که شامل ویتامینهای آ، ب، و ث میباشد هم چنین دارای مقداری منیزیم، کلسیم، آهن، فسفر، پتاسیم و آلبومین است. امروزه در طب درمانهای طبیعی (نتروپت), از رژیمهای مختلف انگور استفاده میکنند. همچنین این میوه را برای درمان بیماریهای یبوست، عوارض رماتیسم، کمخونی و حتی پیشگیری از سرطان سودمند میدانند. |
![]() |
انگور هم لاغر کننده است و هم چاق کننده بدین گونه که اگر انگور را از صبح تا ظهر خالی میل کنید لاغر کننده است و اگر آن را همراه با غذا میل کنید چاق کننده است. توجه داشته باشید وقتی انگور میل میکنید پشت آن آب سرد ننوشید و یا میوههای خشک مانند برگه هلو و غیره را با انگور و آب میل نکنید، زیرا دچار دل درد میشوید. یکی از خواص انگور، صاف کننده و مولد خون بودن آن است. انگور قند خون را نیز تنظیم میکند. به علاوه انگور قرمز برای تصفیه خون و خون سازی از انگور سبز هم بهتر است. البته افرادی که قند خون پایین دارند میتوانند از انگور بهره زیادی ببرند. بنابراین سعی کنید همیشه انگور داشته باشید و چند بار در روز از آن میل کنید. انگور یکی از میوههای ضد سرطان شناخته شده است و این به خاطر خواص ضد عفونی کنندگی آن است. افرادی که در دوره نقاهت یک بیماری هستند و یا ضعف عمومیبدن دارند و در نتیجه قدرت دفاعی بدن آنها کم شده است، سعی کنند از انگور، هویچ، سیب و هلو، به مقدار زیادی استفاده کنند. البته این میوهها را با هم در آب میوهگیری ریخته و آب میوه حاصل شده را جرعه جرعه در طول روز بنوشند. خوب است بدانید انگور پتاسیم زیادی دارد که به جبران ضعف بدن کمک میکند و در کنترل فشارخون موثر است. انگور و سیب هر دو میوههای بهشتی هستند که افراد مبتلا به ناراحتیهای قلب و اعصاب میتوانند آب آن را نیز در طی روز بنوشند. انگور برای سلامتی قلب، ریه و کلیه نافع است و به علت داشتن املاح و مواد سلولزی، ملین و مدر بوده و برای مبتلایان به اوره بالای خون (نقرس) مناسب و سازگار است. این نکته را هم بدانید یبوست که عوارض آن بیاشتهایی، نفخ، سردرد، تشنگی مفرط و بدبویی دهان است با خوردن آب انگور تازه برطرف میشود. خود انگور در درمان یبوست و التهاب معده و روده ها و شیره انگور خاصیت ملین دارد.برگ آن مقوی و قابض و دم کرده آن مدر است . آبغوره اش در رفع اورام مخاط لثه و دهان و سرکه حاصله از تخمیر دانه انگور در تسکین خارش پوست و جلوگیری از خونریزی ها بکار میرود و دانه های خشک آن صفرا و بلغم را دفع و پی را محکم کرده خستگی را رفع و حالت انبساط بوجود میاورد در همه حال انگور و برگ و شیره و دانه های خشک شده و دانه های نارس (غوره ) و دانه تخمیر شده (سرکه ) مصرف غذائی دارند . | |
کشمش: کشمش تقویت کننده بدن است و اگر آن را مانند چای دم کنید و بنوشید، برای نرم کردن سینه و درد گلو مفید است. غوره: غوره برای افراد مبتلا به چربی خون بسیار مفید بوده و ضد عفونی کننده بدن نیز هست. هم چنین اگر با سالاد میل شود برای لاغر کردن سودمند است. سعی کنید غوره خالی را نخورید چون روی معده اثر سوء میگذارد. |
![]() |
همچنین خانمهای باردار از خوردن غوره زیاد خودداری کنند، چون غوره مدر است و امکان دارد موجب سقط جنین شود. |
| |||||||||||||||||||
![]() |
|
|||||||
![]() |
|
|||||||||||
![]() |
|